Stellers zeearend
Steller's sea eagle
Haliaeetus pelagicus
Een grote arend...
Stellers zeearend is een grote soort arend. Hij is vernoemd naar de Duitse natuurwetenschapper Georg Wilhelm Steller (1709-1746; hij overleed op 37-jarige leeftijd). Steller ontdekte deze soort in het jaar 1741 in Oost-Rusland voor de wetenschap. Het woord “zeearend” verwijst naar het feit dat Stellers zeearend vlakbij en in zeegebieden leeft. Stellers zeearend leeft vlakbij en in zeegebieden omdat hij in deze gebieden op zijn prooien vist en jaagt. Vlakbij en in zeegebieden leeft deze arend rond beboste rivieroevers en beboste meeroevers. Het verspreidingsgebied van Stellers zeearend ligt in Oost-Rusland, Noord-Korea, Zuid-Korea en Japan. Stellers zeearend is één van de grootste arendensoorten ter wereld. Dat blijkt onder andere uit zijn gewicht: hij weegt namelijk 5-9 kg. Ondanks dit gewicht kan Stellers zeearend uitstekend vliegen. Qua nesten bouwen verschilt Stellers zeearend van veel andere arendensoorten doordat hij per broedseizoen meerdere nesten bouwt. Veel andere arendensoorten bouwen per broedseizoen namelijk één nest.
Omdat een koppel Stellers zeearenden per broedseizoen meerdere nesten bouwt, kan het gebeuren dat het koppel per broedseizoen ook meerdere broedsels tegelijkertijd voortbrengt en grootbrengt. Een Stellers zeearendennest kan heel groot zijn, namelijk tot wel 2,5 meter in diameter. En tot wel 1,5 meter hoogte van de bodem van het nest tot en met de top van het nest. Door deze afmetingen is een nest heel zwaar. En daarom bouwen koppels Stellers zeearenden hun nest altijd in een grote sterke boom of op een rots. Lange tijd dachten wetenschappers dat er van Stellers zeearend nog een ondersoort bestond die een bijna compleet bruin verenkleed had. Alleen de staartveren van die ondersoort waren wit, net als bij ‘gewone’ Stellers zeearenden. Die ondersoort was dus qua uiterlijk anders dan andere Stellers zeearenden. Vanaf hier noemt deze webpagina die ondersoort “de bruine ondersoort”.
De bruine ondersoort leefde in het wild in Zuid-Korea en Noord-Korea. Hij was heel zeldzaam en werd daarom heel zelden waargenomen. Wetenschappers noemden de bruine ondersoort bij zijn wetenschappelijke naam Haliaeetus pelagicus niger. Want andere namen dan de wetenschappelijke naam had de bruine ondersoort officieel niet. In 1968 vond de laatste waarneming van de bruine ondersoort in het wild plaats. Daarna is er nooit meer een waarneming van hem in het wild gedaan. Daarom namen wetenschappers aan dat de bruine ondersoort was uitgestorven. En vervolgens vonden er opmerkelijke gebeurtenissen plaats. In 2001 kroop er in de dierentuin Tierpark Berlin in Berlijn, Duitsland een jong van de bruine ondersoort uit het ei. En dat terwijl beide ouders van dat jong Stellers zeearenden met het ‘normaal’ gekleurde verenkleed waren. Toen het jong na 4 jaar zijn volwassen verenkleed had gekregen, bleek hij het volwassen verenkleed van de bruine ondersoort te hebben gekregen.
Jongen van die ondersoort en jongen van ‘gewone’ Stellers zeearenden hebben allebei dezelfde kleur donsverenkleed. Daarom kon niemand eerder in de gaten hebben gehad wat voor jong het jong eigenlijk was. Achteraf bleek uit het krijgen van het bruine volwassen verenkleed bij dat jong en uit zijn geboorte bij ‘normaal’ gekleurde ouders het volgende. Dat de bruine ondersoort eigenlijk helemaal geen ondersoort was en is, maar een kleurvariatie van Stellers zeearend. Haliaeetus pelagicus niger als naam voor een ondersoort was daarmee wetenschappelijk niet meer geldig. In 2014 werd er in dezelfde dierentuin in Berlijn, naar later bleek, nog een jong van deze kleurvariatie geboren.